Performans Kaygısı Nedir? Neden Olur?

Başaracağım ama ya beceremezsem?

Bu cümle size tanıdık geliyor mu? Sunum yaparken, sınava girerken, mülakata giderken, kalabalık önünde konuşurken… Kalbiniz hızla çarpıyor, nefesiniz daralıyor, eliniz titriyor, zihniniz donuyor olabilir.

Buna performans kaygısı diyoruz ve eğer böyle hissediyorsanız hiç de yalnız değilsiniz; günümüzde öğrenciler, çalışanlar, müzisyenler, öğretmenler, sporcular ve sosyal ortamlarda zorlanan binlerce kişi bu döngünün içinde.

Ama iyi haber şu: Performans kaygısı tamamen yönetilebilir bir durumdur. Doğru psikolojik müdahale ile bunu siz de aşabilirsiniz.

Performans Kaygısının En Yaygın Belirtileri Nelerdir?

• ''Ya rezil olursam?'' düşüncesi

• Sunum/mülakat öncesi mide ağrısı, mide bulantısı

• Kalabalık önünde konuşamama

• Sınavda bildiğini unutma

• Sesi titreme, yüz kızarması

• Aşırı mükemmeliyetçilik

• Yaptığı iyi şeyleri bile sürekli küçümseme

• Eleştirilme korkusu

• Sosyal ortamlarda gerilme

• ''Bu sefer batarım'' hissi

  
  

Bu maddelerden birkaçını yaşıyorsanız performans kaygısı sizin hayatınızı olduğundan daha zor hale getiriyor olabilir.

Performans Kaygısı Neden Oluşur?

• Geçmiş başarısız deneyimler

Bir öğretmenin sözü, bir akrabanın eleştirisi, geçmişte yaşanan küçük bir başarısızlık bile zihinde ''Yine olacak'' diye kaydolabilir.

• Aşırı mükemmeliyetçilik

''Ya mükemmel olmazsa?'' Bu düşünce en çok kaygı yaratan faktördür.

• Felaketleştirme düşüncesi

''Sunum kötü geçerse her şey biter.'' / ''Ya hata yaparsam beni işe almazlar.'' Bu düşünce yapısı beynin alarm sistemini sürekli aktif tutar.

• Kendini küçümseme ve düşük özsaygı

''Ben zaten iyi değilim…'' Bu iç ses performansın en büyük düşmanıdır.

• Beynin biyolojik alarm sistemi (amigdala aktivasyonu)

Kaygı sırasında beyin ‘savaş ya da kaç’ moduna geçer. Böylece normalde çok iyi bildiğiniz şeyleri bile unutursunuz.

Performans Kaygısına Çözüm Bulunabilir mi?

Evet bulunabilir. Hatta en hızlı çözülen sorunlardan biridir. Bilimsel araştırmalar şunu söylüyor:

BDT (Bilişsel Davranışçı Terapi) performans kaygısında altın standarttır. Kaygı düşüncelerini dönüştürmek ve bedensel alarmı sakinleştirmek için kısa sürede çok etkilidir. Nefes kontrolü, dikkat odaklama, zihinsel prova, duygu düzenleme teknikleri performansı hızlıca sakinleştirebiliyor.

Psikolojik Destekle Neler Değişir?

✔ Sunum yaparken ses titremeniz azalır

✔ Mülakatta daha net konuşursunuz

✔ Sınavda bildiğinizi unutmamaya başlarsınız

✔ Sahne/performans öncesi kontrol hissiniz artar

✔ ''Ya hata yaparsam?'' sesi güç kaybeder

✔ Kendinize güveniniz yükselir

✔ Başarınız daha görünür hâle gelir

Bir Psikolog Olarak Seanslarda Danışanlarımla Tam Olarak Ne Yapıyoruz?

Psikolojik danışmanlık süreci kişiye özel ve biriciktir fakat genel olarak bu alan için hedeflediğim birkaç başlık şu şekilde oluyor:

🟣 1. Düşünce – Kaygı Döngüsünü Çözümleme

Kaygılarımızı tetikleyen düşünceleri birlikte buluyoruz: “Ya rezil olursam?” “Ben zaten başarısızım.” “Kesin kötü geçecek.”

Bu düşünceleri daha işlevsel hâle getiriyoruz.

🟣 2. Sahne & Performans Provaları (Güvenli Alanda)

Danışanlarımız bunu çok seviyor: Gerçek senaryolar üzerinden prova yapıyoruz. Sınav önü, sunum, iş görüşmesi, müzik performansı veya sosyal ortam simülasyonları…

🟣 3. Nefes – Zihin – Beden Regülasyon Teknikleri

Nefes teknikleri, gevşeme, beden farkındalığı, mindfulness…

Beynin alarm sistemini sakinleştiriyoruz.

🟣 4. Benlik Güçlendirme ve Özgüven Çalışmaları

Kendi değerini, yeterliliğini, başarılarını yeniden yapılandırıyoruz. Bu aşama en çok ''yetersizlik hissi'' yaşayan kişileri rahatlatıyor.

İzmir – Karşıyaka'da Merkezde Birebir Görüşme İmkanı

Yüz yüze çalışmak isteyenler için Karşıyaka’da bulunan merkezimize davetlisiniz. Güvenli, sakin ve danışan odaklı bir ortamda birlikte psikolojik danışmanlık sürecinize bizimle başlayabilirsiniz.

Online Seans Seçeneği (Türkiye ve Yurtdışı İçin Uygun)

Türkiye’nin ve dünyanın her yerindeki danışanlarla online çalışıyoruz.

🎁 15 Dakika Ücretsiz Ön Görüşme

Bizimle tanışmak, süreci anlamak ve birlikte çalışmaya uygun olup olmadığımıza karar vermek için ücretsiz 15 dakika online ön görüşme sunuyoruz.

Performans Kaygısı Yaşıyorsanız, Ertelemek Her Şeyi Zorlaştırır!

Birçoğumuz ''Geçer belki'' diye erteliyor ama kaygı kendi kendine kaybolmuyor. Tam tersi, zamanla daha da kökleniyor. Ama iyi haber: doğru tekniklerle hızla çözülebilen bir durum olduğu da yadsınamaz bir gerçek!